Ten dienste van de consumenten in opkomende markten

Dit artikel is ook beschikbaar in: Engels, Vereenvoudigd Chinees, Frans, Duits, Spaans, Pools

Voor de Templeton Emerging Markets Group is de toenemende vraag van de consumenten al enkele jaren een sleutelthema in de ontwikkeling van de opkomende economieën en aandelenmarkten, ook bij de minder ontwikkelde frontiermarkten. Binnen dit thema lijkt vooral het feit dat de toename van de vraag niet alleen producten maar ook diensten betreft ons interessant. Onze onderzoeken wijzen op een groeiende klasse van dienstenbedrijven in opkomende markten, die een aanzienlijk groeipotentieel voor de dienstensectoren in opkomende en frontiermarkten inhoudt.

Volgens de Wereldbank werd meer dan 70% van de economische activiteit in landen met een hoog inkomen in 2012 gegenereerd via diensten.[1] Voor landen met een laag of middelmatig inkomen, dus de opkomende en frontiermarkten, bedroeg dit cijfer 53%.[2] Dienstenbedrijven in opkomende markten zouden dus niet alleen van de onderliggende economische groei moeten profiteren, maar ook van de convergentie met het dienstenaandeel in het ontwikkelde universum.

In China nemen de diensten een opvallend laag aandeel van het binnenlands bruto product (bbp) voor hun rekening – met 45% in 2012 was dit aandeel vergelijkbaar met dat van de industriesector in het land – maar het is daarmee zeker geen alleenstaand geval. Zo vertegenwoordigde de dienstensector in Indonesië slechts 39% van het bbp in 2012, en in Nigeria, een frontiermarkt in Afrika, lag dit cijfer op amper 26%.[3] Wij denken dan ook dat er een aanzienlijk beleggingspotentieel is voor uiteenlopende dienstenactiviteiten op deze markten. De winkelsector is daar een sprekend voorbeeld van. In veel landen groeien buurtwinkelketens en warenhuizen door marktaandeel te veroveren op onafhankelijke winkels en informele handelsactiviteiten, waarbij zij profiteren van de schaalvergroting en een efficiënter beheer.

De uitgaven voor andere dan basisartikelen kunnen onevenredig sterk groeien naarmate de consumenten rijker worden, en we hebben nicheactiviteiten geïdentificeerd in sectoren zoals juwelen en cosmetica waar de omzet en winsten heel wat sterker zijn gestegen dan volgens ons uit hun relatief bescheiden waardering blijkt. De toenemende rijkdom per hoofd van de bevolking in de opkomende markten biedt ook meer mogelijkheden voor vrijetijdsuitgaven, en er zijn volgens ons interessante kansen te rapen in diverse entertainmentbedrijven.

Zo noteerden entertainmentaanbieders en resorts in 2013 een opmerkelijke omzetgroei in de Chinese speciale economische regio van Macau. De combinatie van verbeterde verbindingen met de rest van het land en de ontwikkeling van nieuwe hotel- en vrijetijdsvoorzieningen op het drooggelegde land van de ‘Cotai Strip’ heeft geleid tot een scherpe stijging van het aantal toeristen. Ook in de rest van China neemt het toerisme toe, waarbij de omkaderde en vaste pakketreizen steeds meer verdrongen worden door individueel georganiseerde reizen, wat een nieuwe dynamiek in de sector creëert.

Wij beschouwen ook de financiële diensten als een potentieel sterke groeisector binnen de diensten van de opkomende markten, omdat de consumenten een toenemende belangstelling zouden moeten krijgen voor spaarproducten en leningen. Wij stellen een trend vast van goed beheerde banken in opkomende en frontiermarkten die hun leenactiviteiten verschuiven van staatsbedrijven en overheidsinstellingen naar consumenten en het kleinbedrijf. Ook de verzekeringsmaatschappijen zouden een stijgend activiteitspeil moeten zien dankzij de toename van de rijkdom en de veroudering van de bevolking, die de vraag naar producten zoals pensioenen en gezondheidszorg stimuleren. Volgens ons zouden de maatregelen om het sociale vangnet te versterken die deel uitmaakten van de recente hervormingsvoorstellen in China een aanzienlijke groei van de vraag naar verzekeringsproducten kunnen opleveren.

In veel opkomende en frontiermarkten boeken de telecommunicatiebedrijven een sterke groei, vooral bij de mobiele diensten. De klanten in deze markten gaan, zeker in Afrika, enthousiast in op het aanbod van de mobiele technologie, waarbij zij dus het stadium van de vaste lijnen gewoon overslaan.

Het meest interessante dienstensegment is wellicht dat van de ontwikkeling van het internet. De materiële activa zijn in veel opkomende markten relatief schaars, en in veel dienstensectoren heeft er dan ook een snelle invoering van op internet gebaseerde handel plaatsgevonden. De Latijns-Amerikaanse handelsplatforms, de Chinese online reis- en boekingsbureaus en de Afrikaanse mobiele geldtransferactiviteiten zijn voorbeelden van traditionele diensten die zich hebben aangepast aan het online tijdperk. De Chineestalige internetportals hebben een opmerkelijke groei geboekt, omdat de zoekmachines en andere dienstenactiviteiten met toegevoegde waarde profiteren van de onwil van de Chinese overheid om Amerikaanse tegenhangers toe te laten. De Chinese consumenten maken massaal gebruik van mobiele internetdiensten en games, wat volgens ons een aanzienlijke inkomstenstroom zou moeten opleveren voor de aanbieders ervan.

Wij kijken met meer dan gewone belangstelling uit naar de volgende golf van potentiële kansen in de toekomstige dienstensector, gelet op de groeiende koopkracht van de consumenten in de opkomende markten.

De verklaringen, meningen en analyses van dr. Mobius zijn louter bedoeld ter informatie, zij mogen niet worden beschouwd als individueel beleggingsadvies of een aanbeveling om te beleggen in welke effecten dan ook of om welke beleggingsstrategie dan ook te gebruiken. Omdat markt- en economische omstandigheden snel kunnen veranderen, betreffen de opmerkingen, opinies en analyses de datum van dit document en kunnen zij zonder voorafgaand bericht veranderen. Dit document is niet bedoeld als een volledige analyse van alle wezenlijke feiten betreffende een land, regio, markt, sector, belegging of strategie.

Alle beleggingen gaan met risico’s gepaard, waaronder een mogelijk verlies van het ingelegde kapitaal. Beleggingen in buitenlandse effecten houden speciale risico’s in, zoals wisselkoersschommelingen en economische en politieke onzekerheid. Beleggingen in landen met een opkomende markt, waar frontiermarkten een subset van vormen, gaan gepaard met grotere risico’s die verband houden met dezelfde factoren, boven op de risico’s die verbonden zijn aan hun relatief geringe omvang, de lagere liquiditeit en het gebrek aan een gevestigd wettelijk, politiek, zakelijk en sociaal kader om effectenmarkten te ondersteunen. Omdat deze kaders doorgaans nog minder ontwikkeld zijn op de frontiermarkten, en gelet op diverse factoren zoals het hogere risico van extreme koersvolatiliteit, illiquiditeit, handelsbarrières en deviezencontroles, gelden de risico’s van de opkomende markten nog sterker voor frontiermarkten.

 [1] Bron: Wereldbank: World Development Indicators: World Bank national accounts data, and OECD National Accounts data files, 2012.