Een kanteljaar voor de ASEAN-landen?

Dit artikel is ook beschikbaar in: Engels, Vereenvoudigd Chinees, Frans, Duits, Italiaans, Spaans, Pools

De rol van de Aziatische markten in de wereldeconomie is de laatste jaren sterk gegroeid en wij denken dat deze trend zich zal doorzetten. Veel van deze landen hebben fundamentele economische hervormingen doorgevoerd, die volgens ons ook in de toekomst zullen blijven doorwerken. 2015 zou een kanteljaar kunnen worden voor een aantal landen in Azië. De ambitieuze plannen van de Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) voor een nieuwe economische gemeenschap (de ASEAN Economic Community of AEC) zouden immers in 2015 gerealiseerd moeten worden. De voorbereidende gesprekken voor de AEC lopen nog en de laatste details moeten nog worden uitgewerkt door de ASEAN-leden, maar wij kijken alvast uit naar het resultaat.

De ASEAN werd in 1967 opgericht om de samenwerking en vrede in de regio te stimuleren. Deze sterke regionale economie bestaat uit 10 lidstaten: Brunei, Cambodja, Indonesië, Laos, Maleisië, Myanmar, de Filipijnen, Singapore, Thailand en Vietnam. De 10 afzonderlijke ASEAN-landen hebben op zich al kenmerken die aantrekkelijk zijn voor beleggers, zoals gunstige bevolkingsprofielen, overvloedige natuurlijke rijkdommen en goedkope arbeidskrachten. Als we deze landen als één markt beschouwen, krijgen we een totale bevolking van meer dan 600 miljoen mensen en een brede waaier van economische troeven, van de financiële, technologische en handelsexpertise in Singapore tot de nauwelijks aangeboorde arbeidsreserves en natuurlijke rijkdommen in Myanmar. Deze combinatie zou wel eens veel groter kunnen zijn dan de som van de delen.

De AEC zou de volgende sleuteleigenschappen moeten hebben: (a) een gemeenschappelijke markt en productiebasis, (b) een sterk concurrerende economische regio, (c) een regio van rechtvaardige economische ontwikkeling en (d) een volledig in de wereldeconomie geïntegreerde regio.^[1] Omdat de ASEAN-landen moeten streven naar een gemeenschappelijke visie en een geest van samenwerking wanneer de AEC echt van start gaat, zou dit hun partnerschap moeten versterken, ook al waren er hier en daar nog wat twijfels over of verzet tegen bepaalde aspecten. Wanneer de AEC later dit jaar volledig is geïmplementeerd, zal de economische gemeenschap een kans vormen om de grensoverschrijdende handel verder te stimuleren en de economieën, bedrijven en bevolking van deze regio in de komende jaren met elkaar te verbinden.

Volgens een recent onderzoek van de Boston Consulting Group zijn de bedrijven in de regio opvallend optimistisch over de AEC: 80% van de ondervraagde bedrijfsleiders vond de AEC een mooie kans voor hun bedrijf en geloofde dat de samenwerking zou bijdragen tot een snellere groei in hun sectoren.[2] De bedrijfsleiders gaven ook aan dat er in de meeste sectoren in de laatste jaren vooruitgang was geboekt, en twee derde van de bedrijven die deelnamen aan de enquête zei dat ze zowel hun productaanbod als hun organisaties en logistieke ketens aan het aanpassen waren. Sommige bedrijfsleiders van ASEAN-landen waren echter ook bezorgd dat bepaalde overheden het vrije verkeer van goederen in de hele regio niet zomaar zouden omarmen.

Maar wij denken dat de gunstige ligging van de voorgestelde AEC-zone, grenzend aan twee snel groeiende economische grootmachten, India en China, zowel de ASEAN-bedrijven als de investeerders een belangrijk potentieel voordeel oplevert. De regio ligt op een van de handelsroutes die door de Chinese overheid zijn aangeduid als belangrijke investeringsknooppunten in het kader van het “one belt, one road”-programma. Chinese bedrijven hebben al veel geïnvesteerd in landen als Vietnam, omdat de lonen er duidelijk lager liggen dan in Zuid-China, en er worden momenteel ambitieuze plannen ontwikkeld om de transportinfrastructuur tussen China en Zuidoost-Azië te verbeteren.

Ook de internationale handel zou een stimulans voor de groei van Zuidoost-Azië kunnen worden, nu sommige landen van de regio nauw betrokken zijn bij belangrijke vrijhandelsakkoorden zoals het Trans-Pacific Partnership, waarover momenteel nog wordt onderhandeld, en tegelijk kijken naar de mogelijkheden om de intraregionale handelsbanden te versterken.

Het bevolkingsaantal van de ASEAN-regio is de voorbije 15 jaar gegroeid tot 620 miljoen mensen in 2014, en er wordt verwacht dat dit aantal verder zal stijgen tot 670 miljoen in 2020, een groei van circa 30% tegenover de 514 miljoen mensen in 2000.[3] Dit groeipotentieel zou, in combinatie met het stijgende inkomen per inwoner en de relatief jonge bevolking, de groeiende vraag van de consumenten in de regio verder moeten stimuleren. De verlaging van de kosten om zaken te doen, een grotere bewegingsvrijheid voor arbeidskrachten en kapitaal en een betere afstemming van de belastingen kunnen immers alleen maar bevorderlijk zijn voor de groeikansen. We stellen dan ook een stijging van de binnenlandse consumptie van een brede waaier van goederen en diensten vast in de ASEAN-economieën.

Volgens verschillende ramingen ligt de verwachte groei van het bruto binnenlands product (bbp) van de regio veel hoger dan in ontwikkelde markten, en zelfs hoger dan in andere opkomende marktregio’s. Voor 2015 wordt een gemiddelde groei van het bbp in opkomend Azië van 6,6% voorspeld, en frontiermarkten zoals Myanmar, Cambodja en Laos zouden nog sneller groeien.[4] Aan het andere uiteinde van het spectrum wordt voor Brunei een economische krimp van 0,5% verwacht, terwijl Thailand en Singapore een nog steeds respectabele groei van 3,7% en 3% zouden noteren.[5]

Een zee van mogelijkheden

Zuidoost-Azië is in onze ogen momenteel een van de meest opwindende regio’s voor wie belegt in opkomende landen en frontiermarkten. De beleggingsmogelijkheden zijn er opvallend divers, van het sterk ontwikkelde en technologisch geavanceerde Singapore, over opkomende markten in verschillende stadia van ontwikkeling zoals Thailand, Indonesië en de Filipijnen tot frontiermarkten met veelbelovende vooruitzichten zoals Vietnam en Myanmar.

Indonesië is volop bezig de belangrijke hervormingen van president Widodo door te voeren, terwijl het militaire bewind in Thailand steun zoekt door maatregelen die de groei zouden moeten bevorderen. Singapore zou moeten kunnen profiteren van zijn rol als wereldwijde handelsknooppunt. Wij verwachten dan ook dat deze markt zal blijven groeien. De stappen die Myanmar zet naar een vrijere markt zouden een flinke duw in de rug krijgen als de geplande verkiezingen succesvol verlopen. Ook Vietnam is zijn markt voorzichtig aan het openstellen voor buitenlandse investeerders en is zijn banksector stapsgewijs aan het hervormen. Laos heeft het potentieel om het volgende succesverhaal van de frontiermarkten te worden. De economische groei in dit land krijgt immers een flinke injectie van de vraag naar zijn waterkrachtenergiebronnen en minerale rijkdommen. Wij denken dat de economische hervormingen die elders in de regio worden voorgesteld eveneens zouden kunnen bijdragen tot de economische groei en de bedrijfswinsten.

Zuidoost-Azië is met zijn uitstekende internationale handelsverbindingen en de beschikbaarheid van zowel geavanceerde technologische knowhow als goedkope arbeidskrachten lang een belangrijke schakel geweest in de toeleveringsketen van Japanse bedrijven, terwijl de loonkostvoordelen veel basisproductieactiviteiten vanuit China hebben aangetrokken.

Er liggen nog steeds uitdagingen te wachten voor ASEAN-landen; uiteraard zullen er altijd meningsverschillen bestaan tussen landen die zo verschillend zijn, maar ze zullen moeten samenwerken om van de AEC een succes te maken. We zouden ook nog graag een verdere terugschroeving zien van de barrières voor het verkeer van goederen en diensten in de regio, en beleidsmaatregelen die buitenlandse investeringen aanmoedigen. Wil het AEC-initiatief aan geloofwaardigheid winnen en zich ontwikkelen zoals verhoopt, dan moeten er volgens ons nog diverse obstakels worden aangepakt, zoals de regelgevings- en beleidsverschillen, de bureaucratie en misschien de perceptie of oprechte bezorgdheid van sommige bedrijfsleiders over het feit of ASEAN een echte open markt kan zijn.

Als de invoering van de AEC succesvol verloopt, zal ze een gemeenschappelijke markt vertegenwoordigen met een gecombineerd bbp van bijna USD 2 biljoen. Dat alle ASEAN-landen uiteindelijk zullen moeten streven naar een collectieve visie en een geest van samenwerking wanneer de AEC tot stand komt, zal volgens ons hun partnerschap versterken en – hopelijk – het leven van de bevolking verbeteren. Wij vinden dat de toekomst van de regio nog steeds positief oogt, dankzij verschillende factoren zoals gezonde groeivooruitzichten, een groot reservoir van arbeidskrachten en natuurlijke rijkdommen, een gunstige bevolkingssamenstelling, gunstige handelsverbindingen en geografische ligging en belangrijke hervormingsinitiatieven.

De verklaringen, meningen en analyses van Mark Mobius weerspiegelen zijn persoonlijke opvattingen en zijn louter bestemd voor informatieve doeleinden en voor het brede publiek, zij mogen niet worden beschouwd als individueel beleggingsadvies of een aanbeveling of verzoek om welke effecten dan ook te kopen, te verkopen of te houden of om welke beleggingsstrategie dan ook te gebruiken. Ze vormen geen wettelijk of fiscaal advies. De informatie in dit document geldt per de publicatiedatum en kan zonder kennisgeving worden gewijzigd. Zij is niet bedoeld als een volledige analyse van elk belangrijk feit over een land, regio, markt of belegging.

Er kunnen bij de opstelling van dit materiaal gegevens van externe bronnen zijn gebruikt die niet door Franklin Templeton Investments (“FTI”) onafhankelijk zijn gecontroleerd of bevestigd. FTI aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor enig verlies dat voortvloeit uit het gebruik van deze informatie, en het vertrouwen op de verklaringen, meningen en analyses in dit document valt uitsluitend onder de verantwoordelijkheid van de gebruiker. Producten, diensten en informatie zijn mogelijk niet in alle rechtsgebieden beschikbaar en worden door met FTI gelieerde ondernemingen en/of hun distributeurs alleen aangeboden als dat door de lokale wet- en regelgeving wordt toegestaan. Gelieve uw eigen professioneel adviseur te raadplegen voor meer informatie over de beschikbaarheid van producten en diensten in uw rechtsgebied.

Wat zijn de risico’s?

Alle beleggingen gaan met risico’s gepaard, waaronder een mogelijk verlies van het ingelegde kapitaal. Beleggingen in buitenlandse effecten houden speciale risico’s in, zoals wisselkoersschommelingen en economische en politieke onzekerheid. Beleggingen in landen met een opkomende markt, waar frontiermarkten een subset van vormen, gaan gepaard met grotere risico’s die verband houden met dezelfde factoren, boven op de risico’s die verbonden zijn aan hun relatief geringe omvang, de lagere liquiditeit en het gebrek aan een gevestigd wettelijk, politiek, zakelijk en sociaal kader om effectenmarkten te ondersteunen. Omdat deze kaders doorgaans nog minder ontwikkeld zijn op de frontiermarkten, en gelet op diverse factoren zoals het hogere risico van extreme koersvolatiliteit, illiquiditeit, handelsbarrières en deviezencontroles, gelden de risico’s van de opkomende markten nog sterker voor frontiermarkten.

[1] Bron: ASEAN Economic Community Factbook. Jakarta: ASEAN secretariaat, februari 2011.

[2] Bron: Boston Consulting Group: “Winning in ASEAN, How Companies are Preparing for Economic Integration,” oktober 2014.

[3] Bron: Internationaal Monetair Fonds. Er kan geen zekerheid worden geboden dat voorspellingen zullen uitkomen.

[4] Bron: IMF World Economic Outlook database, april 2015. Er kan geen zekerheid worden geboden dat voorspellingen zullen uitkomen.

[5] Ibid.