Dlaczego region MENA może przetrwać amerykańsko-chińskie konflikty handlowe?

Ten artykuł dostępny jest także w: francuski, niemiecki

W regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA) zauważyliśmy sygnały świadczące o tym, jak te gospodarki zmieniały się i ewoluowały, by sprostać trudnościom pojawiającym się na przestrzeni ostatniej dekady. W ostatnich miesiącach pojawiły się nowe wyzwania.

U progu nowej dekady odnotowaliśmy dane potwierdzające wzrosty w kilku gospodarkach z regionu MENA, w tym zarówno na rynkach instrumentów o stałym dochodzie, jak i na rynkach akcji.

Lepsze perspektywy dzięki niewielkiej ekspozycji handlu na Stany Zjednoczone, Chiny i Unię Europejską (UE)

Świat nadal koncentruje się na potencjalnym wpływie trwających rozmów handlowych pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami na rynki. Jak przewidywała większość inwestorów, prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump podpisał ostatnio pierwszą fazę porozumienia handlowego z Chinami, co powinno (przynajmniej na razie) oddalić widmo dalszych działań odwetowych po obydwu stronach konfliktu. Choć wciąż monitorujemy napięcia w światowym handlu, dostrzegamy niewielkie prawdopodobieństwo poważniejszego wpływu sporów pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, Chinami i/lub Europą na region MENA.

Przykładowo, kraje z regionu MENA eksportują niewielkie ilości dóbr poza ropą naftową do Stanów Zjednoczonych i Chin, co widać na poniższym wykresie. Akcje spółek z rynków MENA są także powiązane z dolarem amerykańskim, a indeksy instrumentów dłużnych z państw należących do GCC generują jedną trzecią zmienności indeksu J.P. Morgan Emerging Markets Bond Index (EMBI)², co oznacza generalnie niską korelację z silnymi wzrostami napięć związanych, na przykład, z wojnami handlowymi, czynnikami geopolitycznymi czy nagłymi wahaniami cen ropy. Niemniej jednak pomimo tych korzystnych czynników, sądzimy, że akcje i instrumenty o stałym dochodzie z rynków MENA wciąż nie są doceniane przez inwestorów.

Region MENA umacnia swoją pozycję wśród rynków wschodzących

Nasza obecność na rynkach lokalnych w regionie MENA pozwala nam w pełni dostrzegać wpływ znaczących reform społecznych i gospodarczych, które rządy wdrażają od kilku ostatnich lat. Zauważyliśmy pewne skłaniające do optymizmu sygnały świadczące o tym, że reformy mają znaczący wpływ na ogólne nastroje w stosunku do regionalnych gospodarek — wzrost gospodarek należących do Rady Współpracy Krajów Zatoki Perskiej (GCC) ma przewyższyć wzrost gospodarczy krajów rozwiniętych zarówno w 2020 r., jak i w latach późniejszych.³

Jeżeli chodzi o instrumenty o stałym dochodzie z rynków MENA, zaczęliśmy obserwować napływ inwestorów z innych rynków wschodzących po włączeniu rynków GCC do indeksu J.P. Morgan’s EMBI w 2019 r.; obecnie udział tych rynków w indeksie wynosi 18%. Rynek obligacji w regionie GCC, na którym całkowita wartość pozostałego do spłaty długu sięga niemal 500 mld USD⁴, jest nie do poznania w porównaniu z rynkiem sprzed dekady, a zadłużenie skarbowe czterech z sześciu państw należących do GCC ma obecnie rating „A1” lub wyższy według globalnej agencji ratingowej.

Akcje spółek z regionu MENA odgrywają coraz ważniejszą rolę w spektrum inwestycyjnym rynków wschodzących. Niedawne włączenie Arabii Saudyjskiej do indeksu MSCI Emerging Markets Index⁵ oraz rozszerzenie indeksu o Kuwejt zaplanowane na czerwiec 2020 r., a także mniej istotne katalizatory zwiększające płynność, które pojawią się w ciągu dwóch najbliższych lat mogą podnieść całkowity udział regionu MENA w indeksie do prawie 7%⁶, co zapewniłoby mu pozycję porównywalną z Republiką Południowej Afryki, wschodzącymi rynkami europejskimi czy Brazylią. W samej tylko Arabii Saudyjskiej odnotowaliśmy w ubiegłym roku napływ na rynek zagranicznego kapitału o wartości ok. 21 mld USD w efekcie włączenia tego rynku do indeksów rynków wschodzących przez MSCI i FTSE.⁷

W naszej ocenie tego typu ważne wydarzenia mające wpływ na płynność sprawiają, że rynki MENA coraz trudniej jest ignorować z inwestycyjnego punktu widzenia, ponieważ stają się coraz ważniejszą częścią szerokiego spektrum rynków wschodzących.

Różne obszary możliwości na rynkach MENA

Wzrost gospodarczy w regionie MENA przyspiesza w czasie ogólnego luzowania polityki pieniężnej. Globalny trend w kierunku sprzyjającej wzrostowi polityki pieniężnej tworzy korzystne warunki dla krajów z regionu MENA, ponieważ sprzyja ogólnemu wzrostowi popytu. W związku z tym dostrzegamy różne obszary możliwości na niektórych rynkach.

W Egipcie nastąpiły znaczące zmiany gospodarcze. Inflacja, która w przeszłości była uporczywie wysoka, znacząco spadła na przestrzeni dwóch ostatnich lat, pozwalając krajowemu bankowi centralnemu obniżyć stopy procentowe o 450 punktów bazowych w 2019 r.⁸ Uważamy, że niższe stopy mogą pobudzić długo oczekiwany wzrost konsumpcji i akcji kredytowej, co z kolei stworzy sprzyjające warunki dla akcji.

Należy także zauważyć, że przede wszystkim Egipt notuje sekularny trend wzrostowy. Szacuje się, że wzrost realnego produktu krajowego brutto (PKB) przyspieszy do 5,9% w roku budżetowym kończącym się w czerwcu 2020 r., w porównaniu z 5,6% w roku budżetowym 2019 r.⁹ Kraj ten sporo przeszedł w czasie trzyletniego programu pomocowego realizowanego przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW), z którym związana była pożyczka o wartości 12 mld USD i mocna dewaluacja funta egipskiego. Program, który zakończył się w 2019 r., ustabilizował gospodarkę Egiptu i pozostawił wyceny akcji na niewysokich poziomach, przy wskaźniku cen do zysków (C/Z) dla referencyjnego indeksu akcji spółek egipskich na poziomie 8,98, pomimo prognozowanego 22-procentowego wzrostu zysków — wszystkie te czynniki uważamy za atrakcyjne.¹⁰

Dostrzegamy także znaczące możliwości w Zjednoczonych Emiratach Arabskich (ZEA), które proaktywnie realizują reformy zwiększające zaangażowanie zagranicznych inwestorów w różnych sektorach, stymulują handel i turystykę, łagodzą regulacje dotyczące własności i rozszerzają dostępność wiz, by zachęcać cudzoziemców do pozostawania w kraju na dłużej. Expo 2020, trwająca sześć miesięcy wystawa, która rozpocznie się w październiku 2020 r., także powinna zwiększyć ruch turystyczny, stworzyć nowe miejsca pracy i pozostawić po sobie dziedzictwo w postaci transformacji południowego dystryktu Dubaju.

Jeżeli chodzi o wyceny, uważamy, że akcje spółek z ZEA są obecnie stosunkowo niedrogie; wskaźnik C/Z dla referencyjnego indeksu rynku akcji wynosi 9,4, przy wysokich wskaźnikach C/Z na całym świecie. Patrząc na sytuację z szerszej perspektywy, widzimy, że rynki wschodzące ogółem oferują dziś wskaźnik C/Z na poziomie 13,4, co plasuje ZEA na dole skali cen instrumentów.¹¹ W związku z tym uważamy, że połączenie masowych reform, korzystnych działań stymulujących wzrost oraz atrakcyjnych poziomów wyceny przekłada się na nieodkryte dotychczas możliwości w tym kraju.

Dostrzegamy ponadto pewne progresywne zmiany w sektorze emerytalnym, w szczególności dotyczące przebywających w kraju cudzoziemców. Dubajskie międzynarodowe centrum finansowe DIFC (Dubai International Financial Centre) uruchomiło w tym roku pracowniczy program oszczędnościowy, którym obowiązkowo zostają objęci wszyscy pracownicy; elementem tego programu jest restrukturyzacja obowiązującego obecnie planu odpraw wypłacanych pracownikom z chwilą ich odejścia z pracy na podstawie wysokości dotychczasowego wynagrodzenia i liczby przepracowanych lat. Uważamy, że nowy model może być powielany w całych ZEA oraz w innych państwach członkowskich GCC, a regionalne fundusze emerytalne mogą zgromadzić 40 mld USD w ciągu najbliższych pięciu lat.

Arabia Saudyjska to kolejny rynek, którego nie możemy przeoczyć. Przeprowadzona w grudniu 2019 r. pierwsza oferta publiczna Saudi Aramco, będąca filarem szerszego saudyjskiego programu o nazwie „Wizja 2030”, była największą emisją w historii — wycena instrumentów przekroczyła 2 bln USD. Spółka wyemitowała także swoje pierwsze obligacje, co wzbudziło potężne zainteresowanie na całym świecie i spotkało się z popytem o wartości przewyższającej 100 mld USD. Tego typu transakcje zwiększają wiarygodność szerszych reform realizowanych w kraju; z podekscytowaniem przyglądamy się perspektywom przyszłego wzrostu.

Co więcej, trudno przecenić znaczenie ciągłej transformacji, jaka ma miejsce w Arabii Saudyjskiej. Daleko idące reformy już zaczęły zmieniać krajobraz społeczno-gospodarczy. Potężne zmiany zachodzą na polu praw kobiet i zwiększania ich udziału w sile roboczej. Widzimy także znaczące działania na rzecz ograniczania niepotrzebnych wydatków, zwiększania transparencji polityki budżetowej i promocji nowych branż gospodarki królestwa.

W przyszłości stymulowanie wzrostu saudyjskiego sektora prywatnego wciąż będzie fundamentem rządowego programu stawiającego na prywatyzację i mającego zebrać aż 200 mld USD w nadchodzących latach. Uważamy, że debiut Saudi Aramco na lokalnej giełdzie papierów wartościowych (Tadawul) powinien pobudzić aktywność w obszarze krajowych pierwotnych ofert publicznych, natomiast szersze działania w kierunku prywatyzacji stanowią część rządowego planu dywersyfikacji gospodarki i zmniejszenia jej zależności od przychodów z ropy naftowej. Spodziewamy się debiutów czterech kolejnych spółek na rynku Tadawul jeszcze w tym roku, o ile nie dojdzie do pogorszenia warunków rynkowych.

Jeżeli chodzi o perspektywy na przyszłość, uważamy, że w regionie MENA można znaleźć liczne możliwości, których inwestorzy nie powinni przeoczyć.

Dowiedz się więcej z wiadomości przesyłanych przez Franklin Templeton bezpośrednio na Twój adres e-mail i subskrybuj blog pt. „Inwestowanie na rynkach wschodzących”.

Aby mieć szybki dostęp do krótkich bieżących informacji inwestycyjnych, znajdź nas na Twitterze: @FTI_emerging oraz na portalu LinkedIn.

Informacja natury prawnej

Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych.

Poglądy wyrażone w niniejszym materiale odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji (lub w niektórych przypadkach w innym wskazanym dniu) i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku.

Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments („FTI”). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym materiale; inwestor może opierać swoje decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko.

Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne pod niektórymi jurysdykcjami i są oferowane poza Stanami Zjednoczonymi przez inne podmioty powiązane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby dowiedzieć się, czy dane produkty i usługi są dostępne pod określoną jurysdykcją, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym lub osobą kontaktową dla klientów instytucjonalnych we Franklin Templeton.

Wydane w Stanach Zjednoczonych przez Franklin Templeton Distributors, Inc., One Franklin Parkway, San Mateo, California 94403-1906, (800) DIAL BEN/342-5236, franklintempleton.com — Franklin Templeton Distributors, Inc. jest głównym dystrybutorem zarejestrowanych w Stanach Zjednoczonych produktów Franklin Templeton Investments, które nie mają ubezpieczenia FDIC, mogą tracić na wartości i nie mają gwarancji bankowej oraz które są dostępne wyłącznie pod jurysdykcjami dopuszczającymi, na mocy obowiązującego prawa i przepisów, oferowanie takich produktów lub składanie zapytań ofertowych dotyczących takich produktów.

Jakie jest ryzyko?

Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Ceny akcji podlegają wahaniom (często nagłym i gwałtownym) wywoływanym przez czynniki dotyczące poszczególnych spółek, branż czy sektorów lub ogólne warunki panujące na rynkach. Inwestowanie w instrumenty zagraniczne wiąże się ze szczególnym ryzykiem, m.in. dotyczącym wahań kursów wymiany, niestabilności gospodarczej czy zmian na arenie politycznej. Inwestycje na rynkach wschodzących, do których należą także nowe rynki wschodzące, obarczone są większym ryzykiem wynikającym z powyższych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk związanych z względnie niewielkimi rozmiarami, mniejszą płynnością i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i społecznych dla rynków papierów wartościowych. Ponieważ wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i społeczne są zwykle jeszcze słabiej rozwinięte na nowych rynkach wschodzących, a występują także rozmaite inne czynniki, takie jak podwyższony potencjał skrajnych wahań kursów, braku płynności, barier ograniczających transakcje oraz mechanizmów kontroli giełd, ryzyka związane z rynkami wschodzącymi są nasilone w przypadku nowych rynków wschodzących. Inwestycje w szybko rozwijające się branże, takie jak sektor technologii (który w przeszłości wyróżniał się sporą zmiennością), mogą wykazywać nasilone wahania cen (szczególnie w krótkiej perspektywie) w związku z błyskawicznymi procesami zmian i rozwoju produktów, a także zmianami regulacji rządowych dotyczących spółek bazujących na rozwoju naukowym lub technologicznym.

1. OPEC+ to porozumienie producentów ropy naftowej, w tym członków Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową, jak i państw, które nie należą do tej organizacji.
2. Źródło: obliczenia Franklin Templeton na podstawie danych Bloomberg, grudzień 2019 r. Indeks J.P. Morgan Emerging Markets Bond Index odzwierciedla wyniki obligacji z rynków wschodzących. Indeksy nie są zarządzane, a bezpośrednia inwestycja w indeks nie jest możliwa. Indeksy nie uwzględniają opłat, kosztów ani obciążeń naliczanych przy sprzedaży.
3. Źródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, październik 2019 r. Rada Współpracy Krajów Zatoki Perskiej (GCC) to sojusz sześciu państw bliskowschodnich: Bahrajnu, Kuwejtu, Omanu, Kataru, Arabii Saudyjskiej i Zjednoczonych Emiratów Arabskich (ZEA). Realizacja jakichkolwiek prognoz lub szacunków nie jest w żaden sposób gwarantowana. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com.
4. Bloomberg, dane na dzień 31 grudnia 2019 r.
5. Indeks MSCI Emerging Markets Index odzwierciedla wyniki akcji dużych i średnich przedsiębiorstw z 24 krajów zaliczanych do rynków wschodzących. Indeksy nie są zarządzane, a bezpośrednia inwestycja w indeks nie jest możliwa. Indeksy nie uwzględniają żadnych opłat, kosztów ani obciążeń naliczanych przy sprzedaży. MSCI nie udziela żadnych gwarancji ani nie ponosi żadnej odpowiedzialności w związku z przedstawionymi danymi MSCI. Dalsze rozpowszechnianie lub wykorzystywanie jest zabronione. Niniejszy raport nie został zatwierdzony ani opracowany przez MSCI. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com.
6. wewnętrzne dane szacunkowe Franklin Templeton.
7. Indeks FTSE Emerging Markets Index obejmuje akcje dużych i średnich spółek z bardziej rozwiniętych rynków wschodzących oraz nowych rynków wschodzących. Indeksy nie są zarządzane, a bezpośrednia inwestycja w indeks nie jest możliwa. Indeksy nie uwzględniają żadnych opłat, kosztów ani obciążeń naliczanych przy sprzedaży. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com.
8. Punkt bazowy to jednostka miary. Jeden punkt bazowy jest równy 0,01%.
9. Źródła: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, październik 2019 r.; Bank Światowy, październik 2019 r. Realizacja jakichkolwiek prognoz lub szacunków nie jest w żaden sposób gwarantowana. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com.
10. Źródła: Egyptian Exchange EGX 30 Index, październik 2019 r. Bloomberg, obliczenia Franklin Templeton, październik 2019 r. Wskaźnik ceny do zysków to miara wyceny spółki odzwierciedlająca stosunek bieżącej ceny jej akcji do zysków na akcję. Realizacja jakichkolwiek prognoz, założeń lub szacunków nie jest w żaden sposób gwarantowana. Indeksy nie są zarządzane, a bezpośrednia inwestycja w indeks nie jest możliwa. Indeksy nie uwzględniają żadnych opłat, kosztów ani obciążeń naliczanych przy sprzedaży. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com.
11. Źródło: MSCI za pośrednictwem agencji Bloomberg. Ważne: Rynki wschodzące są reprezentowane przez indeks MSCI Emerging Markets Index. Indeksy nie są zarządzane, a bezpośrednia inwestycja w indeks nie jest możliwa. Indeksy nie uwzględniają żadnych opłat, kosztów ani obciążeń naliczanych przy sprzedaży. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com.